കിമ്മിന്റെ സിനിമകൾ ; വിയോജിപ്പുകളോടുള്ള വിയോജിപ്പുകൾ..

 

 ‘എന്റെ ചലച്ചിത്രാന്വേഷണപരീക്ഷണങ്ങൾ’ പംക്തിയിൽ വിജയലക്ഷ്മി എഴുതിയ ‘കിം മടങ്ങുകയാണ്; വിയോജിപ്പുകളോടെ’ എന്ന കുറിപ്പിൽ (98:41) ദക്ഷിണക്കൊറിയൻ സംവിധായകനായ കിം കി ഡുക്കിന്റെ സിനിമകൾ തനിക്ക് അസഹ്യമാണ് എന്ന് വിശദമാക്കുന്നതിനോടൊപ്പംതന്നെ ആരിരംഗ് എന്ന അതിജീവനഗാഥ പാടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊറിയൻ ജീവിതം കിമ്മിന്റെ സിനിമകളിലേതല്ലെന്നും അവരുടെ മനസ്സ് അവരുടെ ആർദ്രതകളിൽനിന്ന് കിമ്മിനെ പുറത്താക്കിയെന്നും എഴുതുന്നു.  ആ ചിത്രങ്ങളിലെ “അധോലോകം ചിലർക്കെങ്കിലും അരോചകമാവാം, എന്നാൽ തികഞ്ഞ കലാസ്വാദകനെന്നറിയപ്പെടാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഒരു മലയാളിയും ഒരിക്കലുമത് തുറന്നു പറയില്ല.” എന്നും തുടർന്ന് എഴുതുന്നു.

അവസാന വാക്യം അതിശയോക്തിപരമാണ്. ചലച്ചിത്രങ്ങളിലെ ദൃശ്യങ്ങളുടെ ആഘാതം താങ്ങാനാവാത്തവർ ലോകത്തെങ്ങുമുണ്ട്. എക്കാലത്തും. പക്ഷേ തുറന്നു പറയാത്തവരെല്ലാം തങ്ങൾ ആസ്വാദനഭീരുക്കളാണെന്ന് അറിയപ്പെട്ടാലോ എന്ന് പേടിക്കുന്നു എന്നത് കടത്തിപ്പറയലാണ്. ലൂയി ബുനുവലിന്റെ ‘ആന്ദലൂഷ്യൻ ഡോഗിലെ’ (1929) കണ്ണു കീറുന്ന രംഗവും പസ്സോളിനിയുടെ സാലോയും (1975) ഗാസ്പർ നോയിയുടെ ഇറവേഴ്സിബിളിലെ (2002) റേപ്പും ലാർസ് വോൺ ടിയറുടെ നിംഫോമാനിയാക്കിലെ (2013) പീഡനരതിരംഗങ്ങളും അങ്ങനെ പലതും കണ്ടവരാണ് സിനിമാപ്രേക്ഷകർ. ആത്മീയ ചിത്രത്തിന്റെ ലേബലിൽ വന്ന മെൽ ഗിബ്സന്റെ പാഷൻ ഓഫ് ക്രൈസ്റ്റിൽ (2004) ഒഴുക്കിയ ചോരയുടെ മൊത്തം അളവും വിവാദവിഷയമായതാണ്. ദൃശ്യാഘാതത്തിന്റെ ചരിത്രം തന്നെയാണ് സിനിമയുടെ ചരിത്രമെന്ന് ലൂമിയറുടെ തീവണ്ടിയെ കണ്ട് കാണികൾ എഴുന്നേറ്റോടിയ കഥ വച്ചുകൊണ്ട് പറയാവുന്നതേയുള്ളൂ  (ഈ കഥയുടെ നിജസ്ഥിതിയിൽ സംശയമുണ്ടെന്നും ചലച്ചിത്രമെന്ന പുതിയ മാധ്യമത്തെ മുൻനിർത്തിയുള്ള ആദ്യകാലപ്രചരണത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു അതെന്നും ചലചിത്ര ഗവേഷകനായ സ്റ്റീഫൻ ബോട്ടിമോർ വാദിക്കുന്നു. എങ്കിലും അത്തരം കഥകൾ സിനിമയുടെ തുടക്കംതൊട്ട് പ്രചരിച്ചിരുന്നു എന്ന വാസ്തവം നാം കാണാതെപോകുന്നതു ശരിയല്ല)

 വിജയലക്ഷ്മി പറയുന്നതുപോലെ കൊറിയൻ മനസ്സ് അത്രയ്ക്ക് ആർദ്രമാണോ? കിം കി ഡുക്കിന്റെ സിനിമകളേക്കാൾ അക്രമവും ചോരയും ഉള്ള ഒരു കൂട്ടം സിനിമകളെങ്കിലും കൊറിയയിൽനിന്നെടുക്കാം. ഓൾഡ് ബോയ്(2003) എച്ച് (2002) ബിറ്റെർ സ്വീറ്റ് ലൈഫ് (2005) തുടങ്ങിയ സിനിമകളിലെ അതിദാരുണമായ അക്രമങ്ങൾ പഠനവിധേയവുമായിട്ടുണ്ട്. കൊലയും പീഡനവും മനുഷ്യമാംസക്കൊതിയും  ഉൾപ്പടെ ഹോളിവുഡ്-യൂറോപ്യൻ സിനിമകൾ പരീക്ഷിച്ചു നോക്കാത്ത മാനുഷികഭാവങ്ങളുമില്ല. അത്തരം പരീക്ഷണവ്യഗ്രതയല്ല കിമ്മിന്റെ ചലച്ചിത്രങ്ങളിൽ കാണുന്നത്. സംസാരഭാഷയിൽ അധികം വിശ്വാസം പുലർത്താത്ത ഒരാളുടെ (കിം കുറച്ചുകാലം മൂകർക്കുള്ള വിദ്യാലയത്തിൽ പഠിപ്പിച്ചിരുന്നു) ആവിഷ്കാരരീതി എന്ന നിലയിലാണ്. തന്റെ സിനിമകളിലെ അക്രമത്തെപ്പറ്റി അദ്ദേഹം ഒരു അഭിമുഖത്തിൽ വ്യക്തമാക്കുന്നത്,  ‘പ്രതിലോമ ഹിംസ (നെഗറ്റീവ് വൈലൻസ്) എന്നതിനേക്കാൾ അത് ഒരുതരം ശരീരഭാഷയും ശാരീരികമായ പ്രകാശനമാണെന്നാണ്’. ഇതിനെ സാൻഫ്രാൻസിസ്കോ യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രൊഫസ്സറും ഗവേഷകനുമായ സ്റ്റീവ് ചോയി വിശദീകരിച്ചിട്ടുണ്ട് : ‘കിമിന്റെ ചലച്ചിത്ര ലോകത്തിൽ മാനുഷികമായ വ്യവഹാരം സാധ്യമല്ലാതെ അണുവത്കരിക്കപ്പെട്ട് (ഒറ്റപ്പെട്ട്) ഏറ്റവും താഴ്ന്ന നിലയിലാവുന്ന വ്യക്തികളുടെ ഒരേയൊരു വിനിമയോപാധിയെന്ന രീതിയിൽ അക്രമം (ഹിംസ) മാറിയിരിക്കുന്നു.’ 

കിം സോ ഹീ നടത്തിയ അഭിമുഖത്തിൽ എന്തുകൊണ്ടാണ് ചിത്രത്തിൽ ഇത്രയധികം അക്രമങ്ങളും ഹിംസയും എന്നൊരു ചോദ്യമുണ്ട്. അതിനു സംവിധായകൻ പറയുന്ന മറുപടി ഇതാണ് :

“ഒരിക്കൽ ഞാൻ എന്നോടുതന്നെ ചോദിച്ചു നോക്കി, എന്തിനിത്രയും അക്രമങ്ങൾ എന്റെ സിനിമയിൽ? ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നത് ജീവിതത്തെ എങ്ങനെ നേരിടും എന്ന കാര്യത്തിൽ എല്ലാവരും സ്വീകരിക്കുന്ന ഒരു പൊതുരൂപമുണ്ട്. ഏതു തരത്തിലുമുള്ള പൊതുരൂപത്തെ തകർക്കാനാണ് എന്റെ ശ്രമം.” കിമിന്റെ ഈ വാക്യവും സ്റ്റീവ് ചോയിയുടെ വിശദീകരണവും ചേർത്തു വച്ചാൽ വ്യക്തിഗതമായ അക്രമങ്ങൾ എന്തുകൊണ്ട് കിമിന്റെ സിനിമയിൽ നിരന്തരം കടന്നു വരുന്നു എന്നുള്ളതിനു താത്ത്വികമായ വ്യാഖ്യാനമാവും.

വിജയലക്ഷ്മി പറഞ്ഞ രണ്ടാമത്തെ പ്രശ്നം; എന്തുകൊണ്ടാണ് കിമിന്റെ സിനിമകൾ കൊറിയയിൽ സ്വീകാര്യമാവാത്തത്?

 “വ്യക്തിപരമായ ധാർമ്മിക മൂല്യങ്ങളുടെ പേരിലാണ് ഒരു ചലച്ചിത്രം ഒരു പ്രദേശത്ത് സ്വീകാര്യമാവുന്നത്. എന്നാൽ പൊതുബോധത്തിന്റെയും ധാർമ്മികമൂല്യങ്ങളുടെയും അർത്തികൾക്ക് പുറത്തുനിൽക്കുന്ന ഒരു ലോകത്തെ സൃഷ്ടിക്കാനാണ് ഞാൻ  ശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. വ്യക്തിപരമായ ഒരു കെട്ട് നിയമങ്ങളും തലയിൽ ചുമന്ന്   സിനിമ കാണാനെത്തുന്നവർക്ക് എന്റെ സിനിമ പാഴായും ചീത്തയുമായൊക്കെ അനുഭവപ്പെട്ടേയ്ക്കും. സിനിമയാവാനുള്ള യോഗ്യതപോലും അതിനുണ്ടോ എന്ന് അവർക്ക്  സംശയം തോന്നും.”  - ഇതാണ് കിമ്മിന്റെതന്നെ മറുപടി.

സ്ത്രീകളെ ചിത്രീകരിക്കുന്നതിൽ (ശരീരം വിൽക്കുന്നവരും  പുരുഷന് സ്വേച്ഛ നടപ്പാക്കാൻ മാത്രമായി ജനിച്ചവരുമാണോ ഈ നൂറ്റാണ്ടിലും സ്ത്രീകൾ? എന്ന് വിജയലക്ഷ്മി) ഒരു പാട് പഴി അദ്ദേഹം കേട്ടിട്ടുണ്ട് എന്നതു ശരിയാണ്. കൊറിയൻ സംവിധായികയായ ലിം സൂൺ റൈ,  അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്ത്രീ ചിത്രീകരണരീതിയോട് താൻ യോജിക്കുന്നു എന്നു പറയുന്നത് ചലച്ചിത്രമെന്ന മാധ്യമത്തിന്റെ സവിശേഷത കണക്കിലെടുത്തുകൊണ്ടാണ്.  ലോകത്തെയും മനുഷ്യരെയും മനസ്സിലാക്കാനായി സംവിധായകൻ (ഇവിടെ കിം കി ഡുക്ക്)  ഉപയോഗിക്കുന്ന ഉപാധികൾ മറ്റു മനുഷ്യർ അങ്ങനെ ചെയ്യാനായി ഉപയോഗിക്കുന്നവയിൽനിന്ന് വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും. അവയെ വിശാലമായ കാഴ്ചപ്പാടോടെ നോക്കിക്കാണണം. ഞാനും എന്റെ സിനിമകളിലെ പുരുഷന്മാരെ വിഷയവസ്തുക്കളായിത്തന്നെയാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.” ചില സ്ത്രീ വിമർശകരേക്കാൾ തന്നെ നന്നായി മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിഞ്ഞിട്ടുള്ള വ്യക്തിയെന്നാണ്  ലിം സൂണിനെപ്പറ്റി കിം കി ഡുക്ക് പറഞ്ഞത്.  (എല്ലാ ഉദ്ധരണികളും ഹൈ സ്യൂങ് ചുങ് എഴുതിയ ‘കിം കി ഡുക്’ എന്ന പുസ്തകത്തിൽനിന്ന്)

ലേഖിക ഉന്നയിക്കുന്ന പല പരാതികൾക്കും ഉള്ള മറുപടി കിം നേരത്തെത്തന്നെ നൽകിയിട്ടുള്ളതാണെന്നർത്ഥം. ലോകശ്രദ്ധ നേടിയ മറ്റൊരു കൊറിയൻ ചിത്രം പാരസൈറ്റിനെയും വിജയലക്ഷ്മി ഇതേ പംക്തിയിൽ കാര്യമായി വിമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. സിനിമയിലെ വിഭജിതവും പാർശ്വവത്കൃതവുമായ ജീവിതങ്ങളോട് സംവിധായകന് മമതയില്ലെന്ന പേരിലായിരുന്നു അത്. സാഹിത്യത്തിനു വരികൾക്കിടയിൽ പതുങ്ങുന്ന അർത്ഥമുണ്ടെങ്കിൽ ചലച്ചിത്രങ്ങളിലെ കാഴ്ചകൾക്ക് മറുപുറവും ഉണ്ടാവുമല്ലോ.  സാധാരണ മനുഷ്യരുടെ അനുഭവതലങ്ങളും  അവർ നയിക്കേണ്ട ജീവിതത്തെപ്പറ്റിയുള്ള സാമാന്യപ്രസ്താവനയും ഏകമുഖമായ ആഖ്യാനവും കൊണ്ടുമാത്രം കലാസൃഷ്ടികൾക്ക് ഭാവുകത്വപ്രാതിനിധ്യങ്ങളെ ഏറ്റെടുക്കാനുള്ള ശേഷി എത്രയുണ്ടാവുമെന്ന് ആലോചിക്കേണ്ടതാണ്.   

ഒരു സ്ത്രീയുടെ വസ്ത്രത്തിൽ പിടിച്ചു  വലിക്കുന്നത് ക്രുദ്ധമായി നിരീക്ഷിച്ച മലയാളി പ്രബുദ്ധത കിമിന്റെ ചലച്ചിത്രങ്ങളിലെ സ്ത്രീപീഡനവും മർദ്ദനവും കയ്യേറ്റവും കണ്ട് നിർവൃതികൊള്ളുന്നതിനെപ്പറ്റിയാണ് മറ്റൊരു ആക്ഷേപം. രണ്ടും രണ്ടു കാര്യമല്ലേ. കൈയടിക്കാൻ വേണ്ടിമാത്രമായി നിലവിലുള്ള പൊതുബോധവുമായി ചേർന്ന് ഒരു രംഗം ഉൾച്ചേർക്കുന്നതും സവിശേഷമായ  വിനിമയോപാധിയായി മാനുഷികമായ പ്രകടനങ്ങളെ ഒരു സംവിധായകൻ പരീക്ഷിക്കുന്നതും വേറിട്ട സംഗതികളാണെന്ന് തിരിച്ചറിയുന്നവർക്ക് ഇക്കാര്യത്തിൽ ആസ്വാദനപരമായി ഒരു പൊരുത്തക്കേടും അനുഭവപ്പെടുമെന്ന് തോന്നുന്നില്ല.   

 മാതൃഭൂമി ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്, ജനുവരി 17, 2021